Ja, dit is één woord, een echt woord en, ongelooflijk maar waar, de officiële verkorte titel voor het Gesetz zur Übertragung der Aufgaben für die Überwachung der Rinderkennzeichnung und Rindfleischetikettierung waarvan ook nog een handige afkorting bestaat, namelijk RkReÜAÜG.
Natuurlijk hebben we het hier over Duitsland en de Duitsers. Wij Nederlanders hebben er al heel lang een ingewikkelde relatie mee. Iedereen van 50 jaar en ouder herinnert zich DE voetbalwedstrijd* van de vorige eeuw nog, ook al was en/of is hij of zij geen voetbalfan. Maar dat terzijde – in deze blog gaat het over taal en vertalen en voornamelijk over…
‘ONVERTAALBARE’ DUITSE WOORDEN
De woorden en uitdrukkingen hieronder zijn maar een kleine greep uit de enorme lijst van onvertaalbare Duitse woorden maar het zijn wel de leukste.
Dreikäsehoch: dit is een schattig Duits woord dat voor Nederlanders verwarrend is want kaas is toch ons domein? Er wordt een klein kind mee bedoeld dat maar ‘drie kazen hoog’ is, oftewel drie turven hoog.
Nur Bahnhof verstehen: hoe kan je alleen maar een treinstation begrijpen? Deze uitdrukking komt uit de Eerste Wereldoorlog. De moegestreden soldaten wilden naar huis en dat kon alleen maar vanaf het station. Ze weigerden over andere onderwerpen te praten en antwoordden: ‘Ik begrijp alleen maar treinstation’. Zo ontstond deze uitdrukking met de betekenis dat iemand iets niet begrijpt of wil begrijpen.
Verschlimmbessern: ook typisch Duits, het samenvoegen van meerdere zelfstandige naamwoorden of, zoals in dit geval, meerdere werkwoorden. Hier ontstaat zelfs een hele nieuwe betekenis, namelijk het erger maken van iets terwijl men juist probeert het beter te maken.
Jemandem auf den Keks gehen: Jammer maar deze uitdrukking heeft niets met koekjes te maken, hoewel de letterlijke vertaling luidt: op iemands koekje gaan. De oorsprong van deze uitdrukking is niet duidelijk maar zou met het Engelse woord cake of fruitcake voor een gek persoon samen kunnen hangen. Dit zou dan in het Duits tot de uitdrukking met het koekje hebben geleid. Betekenis: iemand gek maken of irriteren.
Torschlusspanik: een waardige afsluiter. De poort gaat dicht en jij staat buiten, je bent namelijk te laat. Oorspronkelijk komt het woord uit de middeleeuwen toen de poorten van steden ’s nachts dicht werden gedaan om veilig te zijn voor allerlei ‘gepeupel’. Vaak wordt dit woord gebruikt voor oudere vrijgezellen die het nog niet is gelukt de ware te vinden.
Uiteraard kunt u ook voor deze onvertaalbare Duitse woorden (en die van andere talen) bij JK Translate terecht. Onze vertalers, zowel regulier als beëdigd, weten hier door hun kennis en ervaring zonder meer raad mee.
Tot slot nog een persoonlijke observatie: hoe kan het toch dat een uitermate correcte en wat saaie Duitser op de Autobahn ineens met 230 km/uur langs je heen scheurt? De Duitser is en blijft een mysterie…
* Voor de onder de 50jarigen: we hebben het over de finale van het wereldkampioenschap waarin Oranje na alle successen op het veld tegen West-Duitsland uitkwam – en verloor. Voor wie in detail wil weten hoe het zover kon komen en waarom voetbalminnend Nederland er een trauma aan heeft overgehouden: lees hier verder.